Çalışanların üstleri tarafından değerlendirilmesi insanlığın tarihçesi kadar eskiyse de yakın zamana kadar bu rasgele ve sübjektif yöntemlerle yapılmaktaydı. Çağdaş personel değerlendirme sistemlerinde ise amaçlar, bu amaçlara ulaşmak ve sonuçları izlemek için kullanılacak yöntemler açıkça belirlenmiştir. Performans Değerlendirmesi Nasıl Yapılır? Herhangi bir görevde «başarılı» olmanın hangi unsurları hangi oranlarda içerdiği tarif edilmiş olup yöneticiler belirli zamanlarda astlarıyla karşılıklı görüşerek, çalışma tutum ve davranışların ideallere ne derece yaklaştığı hususunda değerlendirmeler yaparlar. Tüm çalışmalarda objektiflik esasından hareket edilir. Amaç başarıyı ölçmektir.
Başarı «görev» ve «kişi» ile ilgili olup, görevin önceden belirlenecek hedefleri gerçekleştirecek biçimde yerine getirilmesi oranıdır. Araştırmalar çalışanın işteki başarısında kişisel yetenek kadar işi başarmak için duyulan psikolojik istek düzeyinin de rol oynadığım ortaya koymaktadır. Yetenekler kişiden kişiye farklılık gösterebilir, kiminin bir yeteneği ötekininkinden fazladır. Ancak genelde yeteneklerin normal bir dağılım gösterdiği; büyük çoğunluğun orta yetenekli olduğu belirlenmiştir. İş başarmada en Önemli faktör sahip olunan yeteneklerin neler olduğundan ziyade bu yetenekleri ortaya koyma isteğinin yoğunluğudur.
Yakın zamana kadar çalışanların üstleri tarafından değerlendirilmesi rastgele ve sübjektif yöntemlerle yapılmaktaydı.
Çalışanın yöneticilerinin kendisi ve çabaları hakkında ne düşündüğünü bilebilme isteği «geribeslenim alma ihtiyacı» olarak adlandırılmaktadır. Bu ihtiyacın yeterli düzeyde giderilmesi başarma güdüsünü kamçılayıcı rol oynar. İyi işleyen bir personel değerlendirme sistemi sayesinde üstlerinden devamlı geribeslenim sağlayan ast kişiliği ve çalışmaların nasıl algılandığı hakkında bilgi sahibi olur. Bu hem çalışanın iş başarma isteğini yükseltir hem kendisini yeni gelişmelere hazırlamasına yardımcı olur.
Bütün bunların gerçekleşebilmesi için başarı değerlendirilmesinde «açıklık» ilkesine sadık kalınması gerekmektedir.
Başarı değerlendirme süreci ast ile üst arasında sürekli bir haberleşme kanalı oluşturabildiği sürece sistemdir. Cezalandırma aracı olmaktan çıkıp bir kişisel gelişme ve eğitim aracı olarak yapıcı ve ileriye dönük bir işlev kazanır.