İçindekiler
Akademisyenlerin maaşlarına yapılacak zam toplu sözleşme çerçevesinde belirleniyor. 2022’de artış oranı, ilave enflasyon farkı olmaksızın %5 +7’dir. Bu artış oranına enflasyon farkı da ekleniyor. Genel bir değerlendirme olarak, 2021 yılında 6.121 TL olan akademisyenlerin en düşük maaşının bu yıl 7.988 TL, alanında en düşük olan müdür maaşının ise 16.516 TL olduğu görülmektedir. Dolayısıyla 2022 yılında akademisyenlerin maaş artışı en az %30’dur. Özel üniversiteler, kadrolarını 2022 yılı için kendi takdirlerine ve bütçe planlarına göre daha düşük veya daha yüksek seviyeye çıkarabilirler. Küçük üniversitelerdeki öğretim görevlilerinin maaşları çok daha yüksektir. Özel üniversiteler, personeline deneyim ve bilgi birikimine bağlı olarak 40.000 TL’ye kadar maaş teklif edebilir. Vakıf üniversitelerindeki akademisyenlerin maaşları devlet üniversitelerindeki akademisyenlerin maaşına yakındır.
Profesör maaşının ikinci sırasını takiben bu sıra Doçent maaşı olur. Doçent maaşı Temmuz 2022 olarak belirlendi 16.170 TL’dir. Doktora Öğretim Üyesi maaşı temmuz ayı artışından sonra ek ödeneksiz 15.696 TL olarak gerçekleşmiştir. Bu maaşlara kâr payı ikramiyeleri eklendiğinde birkaç bin lira ekleniyor. Öğretmen maaşı yaklaşık 10.500 TL’den 13.916 TL’ye yükselmiştir.
Akademisyen Nedir?
Birçok öğrencinin hayali olan bilgin olmak için “akademik” kelimesi Türkçe‘de “öğretim görevlisi” veya “öğretim görevlisi” anlamına gelen “akademi” (lise) kökünden gelmektedir. “Akademisyen” ise üniversitelerde veya dengi yükseköğretim kurumlarında ilgili meslek alanında bilimsel konularda çalışan, araştırma yapan ve bu araştırmaların sonuçlarından eser üreten ve öğretimi bu çerçevede yürüten kişi olarak tanımlanabilir.
Öğrenci grubuna akademik sorumluluk alanında ders veren ve aynı zamanda uzmanlık alanında bilimsel araştırma yapan kişilerdir. Bir milletin kalkınmasının en temel unsurlarından biri olan bilgi ve teknolojinin üretiminde akademinin önemi yadsınamaz. Bu bağlamda akademi, çeşitli çalışmalar yapmak için insanların ilgisini çekebilecek, bilime ilgi duyan, kendi alanında söz sahibi, her zaman bunu yapmak, öğrenmek ve öğretmek arzusunda olan bir meslek olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çeşitli alanlarda olduğu gibi meslek içerisinde de yönetici unvanları bulunmaktadır. Örneğin askeri hiyerarşide olduğu gibi akademik meslekte de bir unvan düzeni vardır. Bu unvanlar araştırma görevlisi olarak başlar ve doktora eğitimini tamamladıktan sonra öğretim üyesi, doçent ve profesör unvanlarıyla sona erer. 2018 yılında Türkiye’de Yardımcı Doçent ünvanlı kaldırılmış, yerine Öğretim Üyesi unvanı Doktora programına dahil edilmiştir.
Üniversitenin İdari Birimlerinin Maaşı Ne Kadardır?
Üniversite akademisyenleri arasında da idari pozisyonlar bulunmaktadır. Bunlar; dekan yardımcıları, dekanlar ve müdürlerdir. Bu akademisyenler ayrıca idari sorumlulukları için daha yüksek maaş alırlar.
Akademisyen Olma Şartları Nelerdir?
Akademisyen olma şartları şu şekildedir;
- Akademisyen olabilmenin şartları şöyle sıralanabilir:
- Üniversitenin bir bölümünden mezun olmak, genel not ortalaması en az 2,50 üzerinde olması
- ALES ve YDS gibi sınavları geçerek gerekli puanı almak
- Başarılı olmak için gerekli sözlü ve yazılı mülakatları geçmek
- Yüksek lisans diploması almak
Akademisyen Olmak İçin Gerekli Eğitimler Nelerdir?
Akademisyen olabilmek için herhangi bir üniversitenin ilgilendiği bir alanda lisans ve lisansüstü eğitim gereklidir. Yüksek lisans derecesi sahipleri araştırma görevlisi pozisyonlarını alabilirler. Ancak yükselip doktora, doçent gibi unvanlar alabilmek için doktora eğitimi almak şarttır. İyi bir öğrenci olmak için kişisel ve mesleki gelişim alanlarında sertifika programlarına veya seminerlere katılmak önemlidir.
Akademisyen olmak için en az 2 yıllık yüksek lisans öğrenimi yapmış olmanız gerekir. Doktora ve doçent gibi pozisyonlara ulaşmak için doktora eğitimi takip edilmektedir. Doktora süreci ortalama 4 yıl sürmektedir. Ayrıca akademide doçent, profesör gibi pozisyonlara gelebilmek için gerekli süre kadar ilgili bir pozisyonda çalışmak gerekir. Akademisyen olmak için gereken karakter özellikleri şunlardır:
- Araştırmacı olmak
- Sorgulayıcı olmak
- Analitik düşünmek
- Sabır
- Planlı olmak
- Disiplin
Kimler Akademisyen Olamaz?
Akademisyen olamayacak olan kişiler aşağıdaki gibidir;
- Bir üniversitenin lisans bölümünden mezun olmayanlar
- Üniversite diploması ile en az 2,50 üzerinde mezun olmayanlar
- ALES ve ALES gibi sınavlarda aranan şartları taşımayanlar.
- Yükseköğrenimini tamamlamamış olanlar
Akademisyen olabilmek için ALES ve YDS’den en az 55 puan gerekmektedir. Öte yandan, üniversite olabilmek için lisans sınıfının genel not ortalamasının en az 2.50 olması gerekir. Hangi liseden mezun olursanız olun, üniversite öğrencisi olmak için sadece liseden mezun olmanız yeterlidir.
Akademik Mesleğin Zorlukları Nelerdir?
Akademisyen olmanın dezavantajı şu şekilde açıklanabilir:
- Okumayı sevmeyen insanlar için zordur çünkü sürekli çalışma ve verimli çalışma gerektirir
- Daha yüksek bir konuma gelmek yıllar alır
- Yüksek hızda çalışmayı gerektirdiği için yorucu bir iştir
- Devlet üniversitelerinin dezavantajı, yeni projelerin hayata geçirilmesinin uzun zaman almasıdır
- Özel sektörde çalışan akademisyenlerin sıkıntısı, sigorta ve emeklilik koşullarının ve çalışma saatlerinin Devlete göre daha az gelişmiş olmasıdır
Akademisyen Emekli Olabilme Koşulları Nelerdir?
Özel akademisyenler, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışmaya başlarlarsa, sigortalılık süresine bakılmaksızın 7000 gün prim öderlerse 60 yaşında emekli olurlar. 1 Mayıs 2008’de çalışmaya başlayan erkeklerin 7.200 ikramiye gününü tamamlaması gerekiyor. Bu kişiler için emeklilik yaşı kademeli olarak 60’tan 65’e yükselir. Özel Üniversitede akademisyen olarak çalışan kadınlar, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışmaya başlarlarsa 58 yaşında emekli olurlar ve sigortalılık süresine bakılmaksızın 7000 gün prim öderler. Öte yandan, 1 Mayıs 2008’de çalışmaya başlayan kadınlar, sigortalılık süresine bakılmaksızın 7.200 gün prim ödedikleri takdirde 58 yaşında emeklilik hakkına sahip oluyorlar.
Devlet Üniversitede akademisyen görev yapan erkekler, 8 Eylül 1999’da 25 yıl sigortalılık yapmışlarsa, yaşına bakılmaksızın istedikleri zaman emekli olabilirler. Bu şartı sağlayamayanlar, prim süresi ve yaş şartına göre emekliye ayrılırlar. 1 Mayıs 2008 tarihinden itibaren erkekler, 9.000 ikramiye gününü tamamlamaları halinde 60 yaşında emeklilik hakkına sahiptir.
Devlet Üniversitede akademisyen olarak çalışan kadınlar, 8 Eylül 1999 tarihinden itibaren 20 yıl prim ödedikleri takdirde, istedikleri zaman yaşına bakılmaksızın emekli olabilirler. Bu şartı sağlayamayanlar, prim ödeme süresine ve gerekli yaşa göre emekliye ayrılırlar. 1 Mayıs 2008’de çalışmaya başlayan kadınlar ise 9.000 günü tam çalıştırdıkları takdirde 58 yaşında emekli olacaklar.
Devlet Akademisyen Olmak İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
Bir üniversitede akademisyen olmak için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
- Herhangi bir üniversitenin fakültelerinden mezun olmak
- ALES ve YDS’den en az 55 puan almak
- Okulu bitirmiş olmak
Devlet memuru olmanın avantajları şu şekilde açıklanabilir:
- Düzenli çalışma saatleri vardır
- Maaş ödemeleri zamanında yapılır.
- Sigorta ve emeklilik koşulları, vakıf üniversitelerinden daha ileri düzeydedir.
- Yıllık izin, ayrı izinden daha yüksektir.
Özel üniversitede akademisyen olma şartları:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
- Üniversite mezunu olmak
- ALES ve YDS’den en az 55 puan almak
- Yüksek Lisans Doktora yapmak
Kişilerin akademik alanda daha fazla yayın ve proje ile çalışma saatlerini azaltmalarını sağlar. Yeni projelerini gerçekleştirmek isteyenlerin hedeflerine ulaşmasına yardımcı olur. Bazı vakıf üniversitelerinin kütüphane ve uluslararası kongrelere katılım gibi imkânları devlet üniversitelerine göre daha fazladır.
Yurtdışında Üniversite Akademisyen Olmanın Şartları Nelerdir?
Yurtdışında akademisyen olmak için gerekli kriterler şunlardır:
- Yurtdışında çalışma iznine başvurmak
- Yüksek lisans derecesine sahip olmak
- TOEFL (Yabancı Dil Olarak İngilizce Testi) sınavından gerekli puanı geçmek
- Gidilen ülkede diplomanın etkin gücü
- Üniversite tarafından tanımlanan ziyaret koşullarını karşılayın
Çalışma alanı ile ilgili yurtdışında gerçekleştirilen faaliyetleri görmenizi sağlar. Yabancı dillerin gelişimine katkıda bulunmaktır. Yeni araştırma konularının bulunmasına yardımcı olun. Çalışma alanına farklı açılardan yaklaşmanızı sağlar.