İntifa Senedi Nedir?

İntifa senetleri, hisse senetlerinden farklı olarak sahiplerine pay sahipliği hakkı vermemektedir. Yalnızca mal varlığının olduğuna dair hak sahibi olduğunu gösteren kıymetli bir evraktır. Ancak intifa senetleri, şirketler için herhangi bir payı temsil etmemektedir. Türk Ticaret Kanunu’nun çıkarmış olduğu yeni bir yasaya göre intifa senedi bulunan kişiler pay sahipliği yapamaz. İntifa kelime anlamı ile yararlanma anlamına gelmektedir. İntifa senetleri, anonim şirketler için ortak hakları temsil etmemektedir.

İntifa senedi olan kişiler ya da kurumlar yalnızca o şirket üzerinde mal varlığına sahip olduklarını göstermektedir. İntifa senetleri için Türk Ticaret Kanunu bir tür senet olduklarını açıklamıştır. Ancak kişinin ya da kurumun intifa haklarının şirket tarafından tanınabilmesi için yalnızca intifa senedinin çıkarılması gerekli değildir. İntifa senedine sahip olan kişinin, şirket üstünde hak talep edebilmesi için yapılan ana sözleşmede bu haklara dair belli hükümlerin geçmesi gerekmektedir.

Hisse senedi denildiği zaman özellikle son dönemlerde borsada dahil olmak üzere pek çok anonim ve halka açık şirketin hisse senetlerini görülmüştür. Ancak intifa senedi ile şirket varlıklarını üzerinde hak sağlayan hisse senetleri birbirinden ayrı konumdadır. İntifa senetleri, şirket için bir payı temsil etmez ancak kıymetli bir evrak konumunda yer alır. İntifa senedi sayesinde anonim şirket nakit para girişini de desteklemiş olur.

Türk Ticaret Kanunu kapsamında anonim şirketler, ana sözleşmelerinde yazılı olma şartı ile intifa senedi çıkarabilirler. İntifa hakkı, ana sözleşmede ya da ana sözleşme değişikliği tescilli ortamında ortaya çıkan bir senet durumudur. İntifa senedi yalnızca mal varlığına dolanı imkanı sunar. Bu kapsamda dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise intifa hakkı herhangi bir etki etmemektedir.

İntifa senedine sahip olan kişi ya da kurum pay sahipliği hakkını kazanmış olmaz. Aynı zamanda anonim şirkette herhangi bir payı ya da ortaklığı temsil etmez. İntifa hakkının senet ile bağlı olması sahibine yalnızca dolanım imkanı sunmaktadır. Bu durumda intifa hakkının senede bağlı olarak pay sahipliği getirmesi mümkün değildir. İntifa senedine sahip olan bir kişi ya da kurum anonim şirketin ortağı ya da pay sahibi olmamaktadır.

İntifa Senedi Ne İşe Yarar?

İntifa senetleri, hisse senetlerinde olduğu gibi mal varlıksal haklar sağlamamaktadır. İntifa senetleri herhangi bir payı temsil etmemektedir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında intifa senetlerinin sahiplerine herhangi bir pay sahipliği hakkı verilmediği açıkça ifade edilmiştir. İntifa senetleri şirket genel kurulu esas sözleşme uyarınca ya da esas sözleşme değiştirildiğinde pay sahibi ve alacaklar ile ilgili intifa senetleri çıkarılabilirler.

İntifa senetleri emre veya hamiline yazılı senetler halinde de düzenlenebilmektedir. Anonim şirketler kuruluş sırasında harcadıkları emeğe karşılık olarak para ve bedelsiz pay senedi vermek gibi hisse senetlerini bölebilirler. Ancak şirket sermayesini azaltmaya neden olabilecek hisse senetleri yazılan hükümler geçersiz sayılmaktadır.

İntifa senetleri herhangi bir payı temsil etmemektedir. Ancak anonim şirkette kıymetli evrak niteliğinde görülmektedir. İntifa senetleri aynı zamanda şirkete nakit para girişini sağlayan tedavül kabiliyeti olan senetler olarak da görülmektedir. Ticaret Kanunu kapsamında intifa senetleri pay sahipliği hakkı vermez. Ancak intifa senedine sahip olan kişi ya da kurum sonucunda kalan tutara ve yeni çıkarılacak payları alma hakkına sahip olurlar.

İntifa kelime anlamı ile faydalanma ve yararlanma demektir. Anonim şirketin vermiş olduğu intifa senetleri, herhangi bir payı ifade etmezken ancak sahibinde söz konusu mal varlığının haklarını tanıyan kıymetli bir evraktır. Ticaret Kanunu anonim şirketlerin ana sözleşmelerinde yazılı olması sonrasında intifa senedi çıkarabileceklerini açıklamıştır. Verilen intifa senetleri pardon bağımsız haklar taşımaktadır. Aynı zamanda intifa senetleri sahiplerinin onayı olmadan şirket veya başka bir kurum tarafından değiştirilemez ya da intifa senedi sahibinden satın alınamaz.

İntifa Senedi Nasıl Çıkartılır?

Katılma intifa senedi, anonim şirketleri özgü çıkarılan haklardan birisi olmaktadır. Türk Ticaret Kanunu intifa kelimesini faydalanmak ve yararlanmak olarak tanıtmıştır. Anonim şirketler kuruluşta emeği geçen kişiler için intifa senedi çıkartabilirler. İntifa senedi ortaklık payı ya da yönetim söz hakkı vermez. İntifa senedine sahip olan kişi hisse senedine sahip olmuş anlamına gelmemektedir.

İntifa senedi sahibine yalnızca mal varlığına dair haklar tanımaktadır. İntifa senedini çıkarmak için ana sözleşmede hükmün yer alması gerekmektedir. Şirket kurulduğunda oluşturulan ana sözleşmede, intifa hükmü yer alıyorsa ittifak senedi çıkartmak kolaydır. Ancak sözleşmenin asıl halinde intifa senedi çıkartmak için bir hüküm yer almıyorsa değişikliğe gidilmesi gerekmektedir.

İntifa senedi ana sözleşmede intifa senedi tahsiline dair hüküm bulunması zorunlu tutulmuştur. İntifa senedi hisse senetleri sadece şirket karının bir kısmını alacak hakkı vermektedir. Bilindiği üzere intifa senetleri ortaklık hakkı sağlamayan hisse senedi türüdür.

Türk Ticaret Kanunu’nun göstermiş olduğu yapılanmada pay sahipleri %5 kar payı ayrıldıktan sonra kalanın en çok onda biri intifa senetleri sahiplerine ödenmektedir. İntifa senedi sayesinde sözleşme sahibi kişi ile şirket arasında bir ilişkinin var olduğu kabul edilmektedir. İntifa senetleri öngörülen bir süre zarfında da kullanılabilmektedir. Eğer öngörülen süre sona erdi ise bununla birlikte düzenlenen intifa senedi de sona ermektedir.

Katılma İntifa Senedi Nedir?

Katılma intifa senedi sahibine pay hakkı vermez. Katılma intifa senedine sahip olan kişi anonim şirkette herhangi bir payı temsil etmiş olmaz. İntifa senedi şirkete ortak olup haklara etki etmemektedir. Pay sahiplerine verilmiş olan intifa senedi paydan bağımsız haklar taşımaktadır. Ortaklık pay vermeden mal varlığına ilişkin hakları tanımlayan katılma intifa senetleri kurucular için çıkarılmaktadır.

Ancak anonim şirket kurucularına verilmiş olan katılma intifa senetlerinde bahsi geçen bu kurucular şirketin aynı zamanda ortakları ise bu pay durumundan etkilenmemektedirler. Çünkü çıkarılmış olan ortaklık haklarından tamamen bağımsız bir katılma intifa senedini temsil etmektedir. Şirketin eski pay sahipleri uygun kanununa ortak bir şekilde çıkartılması durumunda katılma intifa senedine sahip olmaktadırlar. Katılma intifa senedi yalnızca kurucu ve eski Ortaklar için değil aynı zamanda alacaklılar için de çıkarılabilmektedir.

Katılma intifa senedi kıymetli bir evrak olarak görülmektedir. Katılma intifa senedi eski hisseder ve alacaklar dışında benzer hak sahipleri içinde kullanılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu, katılma intifa senedine sahip olan kişiler için pay hakkının mümkün olmadığını sadece şirket kârının bir kısmı için katılma intifa senedine sahip olan kişiye haklar tanındığını açıklamıştır.

Kurucu hisse senedi olarak da bilinen katılma intifa senedi, yalnızca mali haklar tanımaktadır. Katılma intifa senedine sahip olan kurum ya da kişiler anonim şirkete idari ya da oy kullanma gibi yetkileri vermemektedir. Katılma intifa senedine sahip olan kişi şirket hakkında herhangi bir hak, talep ya da oy kullanma hakkından mahrum bırakır. Katılma intifa senedinin sahibine sağlamış olduğu yararlardan birisi de sahibinin yaşanılan zararlardan etkilenmemesidir. Katılma intifa senedine sahip olan kişiye şirketin etmiş olduğu zararlardan etkilenmez.