İçindekiler
Yaşadığımız dünyanın vazgeçilmez parçalarından biri de petroldür. Bu nedenle finansal piyasanın önemli araçlarından biridir. Üstelik ekonomik göstergelerden biri olduğunu söylemek yanlış olmaz. Petrol fiyatları nadiren aşırı değişkendir. Bu dönemler yatırımcıları da cezbetmektedir. 2020’den bu yana sergilediği aşırı düşüş eğilimleri, yatırım sektöründe risk iştahını artırırken ekonomik sektörde de endişeye neden oldu.
Petrol işleminin gerçekleştirildiği bir diğer önemli petrol borsası da Uluslararası Petrol Borsası- IPE’dir. Bu borsa 2000 yılında Kıtalararası Ticaret Borsası (ICE) ile birleşti ve vadeli emtia ticaretinin kökenini oluşturdu. Bu borsalarda petrol ticareti yapmak istiyorsanız, ülkemizdeki brokerlerin orada ticaret yapma yetkisinin olup olmadığını kontrol etmeniz gerekir. Bu piyasalarda işlem yapmak için lisanslı bir broker ile hesap açarak işlem yapmaya başlayabilirsiniz.
Petrol Yatırımı Yapmak
Petrol yatırım yapmak için biraz bilgi ve tecrübeye sahip olmanız gerektiğini unutmamalısınız. Çünkü global bir arenada dünyanın her yerinden yatırımcılarla muhatap olacaksınız. Para kazanmak istiyorsanız öncelikle işlem mantığını geliştirmeli ve öğrenmelisiniz. Hisse senetleri, borsada petrole yatırım yapmanın başka bir yoludur. Petrol stokları alıp satarak emtia trendlerini de ölçebilirsiniz.
Ülkemizde işlem gören petrol şirketlerinin hisselerini belirleyerek hemen işlem yapmaya başlayabilirsiniz. Bu şirketler petrol piyasasında olup bitenleri yansıtırken, portföyünüzü çeşitlendirmenize de olanak tanır. Alternatif olarak bu işlemler VİOP üzerinden de yapılabilmektedir. Tüpraş, Petkim gibi büyük firmaların petrol hisselerini VİOP’tan yararlanarak alıp satabilirsiniz.
Petrol Varantları Nedir?
Ülkemizde en popüler petrol yatırım yöntemlerinden biri havaledir. Petrol varantları ile Borsa İstanbul güvencesi altında işlem yapabilirsiniz. Varantlar, belirli bir tarihte önceden belirlenmiş bir fiyattan alım veya satım yapmanızı sağlayan menkul kıymetleştirilmiş opsiyonlardır. Bu tanım biraz kafa karıştırıcı görünebilir ancak borsaların sigorta ürünleri olduğunu bilmelisiniz. Ayrıca risk olarak tanımlansa bile risk, varant için ödediğiniz prim ile sınırlıdır.
Bu varantlar, Türkiye’nin ilk petrol bazlı finansal ürünüdür. 2015 yılından bu yana Borsa İstanbul Kurumsal Ürünler Pazarı’nda işlem görmektedir. Varantlardan yararlanarak petrol fiyatlarındaki oynaklığı ölçebileceğiniz bu ürüne yatırım yapabilirsiniz. Piyasa yapıcılar tarafından sunulan sıkı spreadler, yüksek likidite ve kaldıraç vardır. Bu varantların dayanak varlığı ICE Brent Petroleum sözleşmesidir. Kodları PX ile başlayan petrol varantlarında, yükseliş veya düşüş beklentilerinize göre alım veya satım işlemi yapabilirsiniz.
Petrol varantının katsayısı 0,1’dir. Yani 10 petrol varantı alırsanız 1 varil Brent petrol alma hakkınız var. Üstelik bunu bir varil brent petrol fiyatından değil, yalnızca varant için ödediğiniz fiyattan yaparsınız. Petrol Varantları sayesinde yurt dışı işlem ücret ve komisyonlarından daha düşük maliyetle yatırım yapabilirsiniz. Alternatif olarak, ICE Futures Europe borsasında işlem gören Brent vadeli işlem sözleşmelerinde Türk Lirası cinsinden işlem yapabilirsiniz.
Petrol Çeşitleri Nelerdir?
Petrol fiyatları hakkında bilmeniz gereken en önemli şeylerden biri, dünyada en çok kullanılan iki petrolün olmasıdır. Bu petrollerden biri, Amerika Birleşik Devletleri’nde çıkarılan ve satılan West Texas ham petrolü, diğeri ise Kuzey Denizi’nden çıkarılan Brent petrolüdür. Arbitraj açılışı, piyasada bir sorun olduğunu gösterir. Bu sorular yatırım fırsatları için kullanılabilir.
Ham Petrol (WTI) ve Brent Petrol Nedir?
Piyasaya uygun petrol türlerini iki kategoriye ayırıyoruz. ABD direktifi olarak ham petrol veya Batı Teksas petrolü kullanılmaktadır. Avrupa standardına Brent petrol denir. 1970’li yıllarda pazarlanmaya başlayan petrol, bu iki şekilde pazarlanmaktadır. West Texas Oil, dünyanın en kaliteli petrolü olarak bilinir ve onu Brent takip eder.
İngiltere ile Norveç arasında bulunan Kuzey Denizi’nden çıkarılan petrolün adı Brent petrolüdür. İskoçya’daki Sullom Voe terminalinde gerçekleştirilir. Brent petrol, kalitesi nedeniyle uluslararası standart olarak kabul edilen bir petroldür.
Brent, uluslararası petrol piyasasını oluşturmakta ve fiyatların belirlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Altının fiyatını etkileyen bir yatırım aracı olarak da bilinir. Bu, dünya çapında yapılan petrol alımları için referans fiyattır. ABD’nin en petrol zengini bölgelerinden biri Teksas’tır. ABD referans petrolü aynı zamanda West Texas Grade (WTI) ham petrolü olarak da bilinir. Finansal piyasalardaki fiyat gelişmelerine bakılırken West Texas kalite ham petrol ile Brent ham petrol arasındaki fark da dikkate alınıyor.
Petrol Fiyatını Ne Etkiler?
Petrol fiyatları birçok nedenden dolayı dalgalanıyor. Ancak genel olarak arz ve talebi etkileyen faktörlerin fiyatları değiştirdiği söylenebilir. Arz tarafında petrol fiyatlarını etkileyen faktörler şu şekilde sıralanabilir:
- OPEC üretim kapasitesi
- OPEC dışı üretim kapasitesi
- Jeopolitik ortam
- Mevsimsel etki
- Maliyet arama, üretim ve yatırım maliyetleri
- Teknoloji geliştirme
- Stok durumu
- Petrol kalitesi
- Talep tarafında petrol fiyatlarını etkileyen faktörler Aşağıdaki faktörler:
- Ekonomik büyüme
- Sanayi üretimi
- Vergiler
- Teknoloji
Yukarıda sayılan faktörler en geniş anlamda petrol fiyatlarında oynaklık yaratmaktadır. Bu faktörleri tetikleyen çeşitli faktörlerin bulunduğundan da bahsedilmektedir. Örneğin; İran ve ABD yaptırımlarındaki gerilimler jeopolitik riskleri artırdı ve OPEC üretimini etkiledi. Amerika Birleşik Devletleri’nde petrol üretimindeki artış, üretim seviyelerinin yeniden ayarlanmasına yol açmıştır.
Petrol Arzı Nasıl Etkilenir?
Üretim-tüketim dengesi, nakliye ve yatırım maliyetleri, doların zayıflaması gibi nedenler petrol arz ve talebini etkileyen ekonomik faktörlerdir. Piyasa düzenlemeleri, ambargolar, anlaşmazlıklar, şirket politikaları ve vergiler, petrol arz ve talebi etkileyen politik faktörlerdir.
Petrol yatırımı yapmak isteyenlerin piyasayı dengeleyen faktörleri bilmesi son derece önemlidir. Petrol piyasasındaki hareketleri doğru yorumlayarak en uygun pozisyonu almak kâr elde etmek için önemlidir.
Kripto Dünyasında Petrol
Kripto piyasasında en çok işlem gören emtialardan biri Brent petrolüdür. Yatırımcılar, fiyatı daha değişken olduğu için bu ürüne yatırım yapmayı tercih ediyor. Ülkemizdeki döviz piyasasının şartlarını sağlıyorsanız hemen işlem yapmaya başlayabilirsiniz. Bu şartların başlangıcında 50 bin liret garantinizin olması gerekmektedir. Bu tutarla işlem yapmayı düşünüyorsanız hemen hesap açabilirsiniz. Kripto borsasını tam olarak ne olduğunu öğrendikten sonra, yasal bir broker seçerek ticarete başlarsınız. Ücretsiz kripto eğitiminden yararlanarak hem bilgi hem de deneyim kazanabilirsiniz.
Ardından, kripto piyasasında petrol alıp satmak için fiyat trendini izlemeniz gerekiyor. Çünkü fiyat hareketine bağlı olarak alış veya satış emri veriyorsunuz. Buradaki avantajınız iki yönlü bir işlemdir. İkili ticaret özelliği ile petrol fiyatları düştüğünde satış tarafında işlem yapabilirsiniz. Örneğin; Hepimizin bildiği gibi, petrol ABD doları ile işlem görmektedir. Petrol fiyatı yükseldiğinde; petrol alınır, dolar satılır. Düştüğünüzde petrol ticareti yapar ve ABD doları alırsınız.
Petrol Talebini Etkileyen Faktörler
Petrol talebini etkileyen faktörler, petrol talebini artırıyorsa fiyatın artmasına, artırmıyorsa fiyatın düşmesine neden oluyor.
- Üretim artışı (talep artışı)
- Turizm ve enerji talebinde artış (talep artışı)
- Küresel altyapı yatırımlarında artış (talep artışı)
- Küreselleşme ve zenginleşme (artan talep)
- Doğal enerji kaynaklarının kullanımında artış (talep azalması)
- Hibrit araçlar (talep artışı)
- Kriz, ekonomik daralma (talep azalması)
Kaldıraçlı Petrol Piyasası
Kripto piyasasının bir diğer avantajlı özelliği de kaldıraçlı işlemdir. Bu özellik ile paranızın 10 katını petrole yatırabilirsiniz. Böylece kar oranınızı 10 kat artırmış olursunuz. Kaldıraçlı petrol ticareti sayesinde birikimlerinizden kısa sürede yüksek getiri elde edersiniz. Hem riskli hem de karlı bir işlem olan kaldıraçlı sistemde, zararı durdur/kar al talimatı kullanarak riskinizi sınırlandırabilirsiniz. Petrol fiyat hareketlerini izleyerek birikimlerinizi karlı bir şekilde yatırabilirsiniz.