İçindekiler
Tevdiat mevduat anlamına gelmekte olan Arapça bir kelimedir. Döviz mevduatı yerine hem vadeli mevduat hem de vadesiz mevduat içerdiğinden yabancı para mevduat hesabı olarak adlandırılır.
Tevdiat Nedir?
Tevdiat nedir noktası söz konusu olduğunda, faiz işledikleri ve dolayısıyla katılımcı bankalardaki hem vadeli mevduatları hem de döviz hesaplarını içerdiği için mevduat denir. Tevdiat anlam olarak banka veya benzeri bir kuruma para veya senet yatırmak anlamına gelir. Başka bir anlam, emanette kalan veya emanet olarak adlandırılan şeydir. Yabancı para mevduat hesabının özellikleri aşağıdaki gibidir:
- Yurt içi veya yurt dışında yaşayan kişilerin ticari bankalar aracılığıyla açtıkları tasarruf hesapları bulunmaktadır.
- DTH hesabı açmak için bankanızın bu hizmeti sunması gerekir. Yatırımcılar tarafından mevduat hesabı açmak için kullanılan dövizin Türk Lirası’na çevrilebilir olması gerekmektedir.
- Yabancı para mevduat hesapları sadece gerçek veya tüzel kişiler tarafından açılabilir.
- Döviz mevduat hesabı açan kişi, döviz tevdiat hesabının açıldığı bankada vadesiz veya vadesiz mevduat hesabı açabilir. Yabancı para mevduat hesapları stopaja tabidir.
Döviz Tevdiat Hesabı Nedir?
Tevdiat anlamı ile birlikte döviz tevdiat hesabı nedir konusu da ele alınmalıdır. Bir bankada döviz cinsinden açılan hesaba DTH denir. DTH, Forex Tasarruf Hesabı anlamına gelir. Geliştirilmekte olan teknoloji sayesinde DTH hesabı açılması oldukça kısa sürede yapılabilmektedir. Normal hesap açılışından tek farkı, hesabın açıldığı ülkenin para biriminden farklı bir para biriminde açılmasıdır. Öte yandan mevduattan mevduata fark, mevduattan bahsederken faizle ilgilidir. Vadeli işlem bankaları, Merkez Bankası ve katılımcı bankaların tüm yabancı para birimlerini kapsadığı için mevduat farkı olarak adlandırılır. Bir çek hesabı ve bir çek hesabı hemen hemen aynı özelliklere sahiptir, ancak döviz mevduatları genellikle kişisel amaçlar için açılır.
Döviz Tevdiat Hesabı Nasıl Açılır?
Bankaların sunduğu tüm kanallardan döviz hesapları açılabilir. Hesap açarken genellikle herhangi bir belge gerekmez. Fiziksel mağazalardaki işlemler bir sözleşme ile sonuçlanırken, çevrimiçi kanallardaki dijital sözleşmeler onay gerektirir. Bu süreç hemen hemen tüm bankalar için aynı şekilde işlemektedir. Aşağıdaki kanalları kullanarak DTH’yi açabilirsiniz:
- Bir banka şubesine gidin.
- İnternet şubesine/sitesine giriş yapın.
- Mobil uygulamadan hesap açın.
- Çağrı merkezi ve müşteri hizmetleri ile iletişime geçin.
Geleneksel bir banka hesabıyla birlikte bir para birimi hesabı açılır. Temelde bir tür para piyasası hesabı olarak kabul edilir. Geçici açma da mümkündür. Site mevduatı olarak açılan döviz hesabı, hesap sahibi özel bir talepte bulunmadıkça her an açık ve kullanıma hazır olacaktır. Vadeli mevduatlar ise vade talimatına göre açılıp kapanır. Vade sonunda tüm mevduatların bir çek hesabına aktarılması emri verilirse, hesap vade tarihinde kapatılacaktır. Bunun yerine, sermayenin veya mevduatın tamamının sabit mevduat hesabında kalacağından ve vadenin uzatılacağından emin olabilirsiniz.
Kişilerin döviz hesapları ve de döviz tutarları da merkez bankası sistemine dahil edilerek belirli bir zamanda ekonomik bilgi sağlanmaktadır. Döviz mevduat hesabı, bir ülkenin ekonomik durumunu değerlendirirken mükemmel bir göstergedir. Bunu yapmanın en önemli nedeni, ülkenin para biriminin değerini anlamaktır. Ülkedeki çok sayıda döviz mevduatı ve bu hesaplardaki büyük tutarlar, ülkenin yerel para birimindeki ekonomik durumunun kötüleştiği anlamına geliyor. Sonuç olarak, döviz fiyatı kısa sürede çok keskin bir şekilde yükselir.
Döviz Tevdiat Hesabı Nasıl Takip Edilir?
Merkez bankaları, döviz tevdiat hesaplarının öncelikli olarak izlendiği sistemlerdir. İstisnasız her Perşembe, merkez bankası tarafından belirli bir değer açıklanır. Özellikle kişi ve kurumların döviz hesaplarındaki hacim ve değişimleri “yerleşiklerin döviz mevduatları” başlığı altında gösterilmektedir. Bu durumda Türk vatandaşlarının dövize olan düzenli eğilimini izlemek ve analiz etmek mümkündür. Bazı durumlarda merkez bankası kontrolünde ekonomik düzenleme yansımalarına da konu olabilmektedir.
Yerli yabancı para mevduat hesaplarının oranı ve genel durumuna forex denir. Tarihsel olarak, forex kavramı, öncelikle dolar olduğu için böyle adlandırıldı, ancak aynı sistem bugün kullanılan tüm forex seçenekleri için geçerlidir. Harcama büyük bir meseledir, bu nedenle dolarizasyonu mümkün olduğunca düşük tutmaya özen gösterilir. Özellikle Türkiye gibi dış borcu yüksek ve açık döviz pozisyonu olan bir ülkede, durumu tamamı ile engellenmek yerine doğru yönetilmesi gerekiyor. Bu nedenle dolarizasyonun bir an önce takip edilmesi ve yakın vadede meydana gelebilecek büyük değişimlere hazırlık olarak iyi yönetilmesi zorunludur.
Altın Mevduat Hesabı
Altın mevduat hesabı, sabit mevduat hesaplarıyla aynı prensipte çalışır. Altın, belirli bir süre için sabit bir faiz oranında tutulmakta ve getiri sağlanmaktadır. Ayrıca vadeli mevduat hesaplarındaki altınlar, nakit değeri 100.000 TL’ye kadar devlet garantisi kapsamındadır.
Vadeli mevduat hesabının iki avantajı vardır. Vadeli hesap altın alım satım mantığı faiz geliri elde etmenizi sağlar ve altın fiyatı yükselirse kur farkını geri alarak ek gelir elde edebilirsiniz. Ayrıca, genel bir kural olarak, tüm sabit mevduat hesaplarının faiz gelirlerinden %15 oranında stopaj kesintisi yapılır. Altınınız anlık altın fiyatından daha yüksek değerdedir, bu nedenle süresi dolduğunda gram cinsinden değer değişecektir. Örneğin 10 cumhuriyet, 5 yarım altın ve 15 çeyrek altın var diyelim ve o altınla bankaya gidip tasarruf hesabı açtınız. Altınınızı teslim ettiğinizde, güncel altın değeri uzman tarafından ölçülür, grama çevrilir ve banka hesabınıza eşdeğer gram olarak gösterilir. Mevcut olan süreyi daha sonra değiştirmek isterseniz, uzmanlarımız tarafından verilen altın değeri iade edilir.
Geçici bir altın hesabı açmanın birkaç yolu vardır. Mevcut altınlarınızı bankanıza veya varsa bankanızın anlaşmalı kuyumcusuna teslim ederek altının hesabınıza geçmesini sağlayabilirsiniz. Henüz altınınız yoksa altın hesabı açarak kolayca altın satın alabilirsiniz.
Altın mevduat hesabı aracılığı, satın alınan altın miktarı gram olarak görüntülenir. Bu yöntem, satın alma tarihindeki altın fiyatından altın almanızı sağlar ve gram bazında tasarruf etmenizi sağlar. Bir banka şubesinden, internet bankacılığından veya mobil şubeden altın birikim hesabı açabilirsiniz.
Banka altın mevduatınızdaki altın karşılığı TL’yi her zaman çekebilirsiniz. Altınınızı nakde çevirerek paranızı çekmek isterseniz 1 gram altını mevcut altın kurundan çekebilirsiniz. Altın hesabınızla da altın ticareti yapabilirsiniz. Aynı zamanda altın fiyatları takibini de çok kolay adımlarla birlikte gerçekleştirebilirsiniz. Herhangi bir kayıp yaşamamak adına bu önemlidir.
Tevdiat Mevduat Kavramları
Tevdiat ve mevduat arasındaki fark konusu da büyük önem taşıyor. Bu farklara değinmeden önce mevduat kavramından da bahsetmek bu noktada elzem oluyor. Mevduat, gerçek veya da tüzel bir kişinin sahip olduğu hazır durumdaki bir satın alma gücünün, kullanılmadan vadeli veya makbuzlu olarak bankaya devredilmesidir. Türkiye’de sadece ticari bankaların mevduat toplamasına izin verilmektedir. Bankacılık Kanunu’na göre mevduat, belirli bir süre içinde faiz veya iade karşılığında yazılı, sözlü veya talep üzerine para alınmasıdır. Tevdiat mevduat farkı noktasında döviz mevduatı, tevdiat yerine hem vadeli mevduat hem de vadesiz mevduat içerdiğinden yabancı para mevduat hesabı olarak adlandırılır. Mevduat söz konusu olduğunda, faiz işledikleri ve dolayısıyla katılımcı bankalardaki hem vadeli mevduatları hem de döviz hesaplarını içerdiği için tevdiat denir.